Belgesel | "Kızıl Devrim": VII: 1905 Devrimi
Description
1904 yılında tanınırlık kazanan bir rahip; Georgy Gapon, St. Petersburg'daki işçi meclisinde aktif görev alır. İşçiler arasında gittikçe itibar kazanmaya başlayan bu rahip, çara bir dilekçe yazarak ona işçilerin dertlerini anlatmak ister. Bu dilekçeyi işçilerle birlikte bir yürüyüş yaparak Nikolay'a ulaştırmayı planlar. Bir yandan da Rus Gizli Polisi Okhrana için çalışan çifte ajan Gapon, Putilov Fabrikası'nda yaşanan haksızlığın ardından yürüyüşe karar verir. Tarihe Kanlı Pazar olarak geçen bu hadise, Rusya tarihi için bir kırılma noktası olur.
Kanlı Pazar'la başlayan 1905 yılı, Rusya'yı devrimin eşiğine getirir. İşçiler, aydınlar, bürokratlar, zemstvo temsilcileri, hatta Çarlık Rusya Ordusu askerleri dahi rejime başkaldırır. Otokrasi, yaşanan olaylar karşısında ilk kez geri adım atmak zorunda kalır. Ülkede yaşanan kaos, devrime yol açar. Ekim Manifestosu olarak bilinen manifestoyla çar, halkın sesini duyurabileceği bir meclis açmak durumunda kalır. Rejim destekçisi olması beklenen meclis, rejimin tam karşısında konumlanır. Devrimcilere karşı mecliste sert bir tutum takınan çarlık rejimi, muhalif vekillerin sesini kesemeyince hukuki bir darbeyle Duma Meclisini kapatmak ister. Bu, devrimci hareketleri daha da kızıştırır. Kendi içinde de Bolşevik-Menşevik gibi farklı fraksiyonlara bölünen devrimciler, rejime karşı hep birliktedir.
Bütün bu gelişmeler yetmezmiş gibi 1904-1905 Rus-Japon Savaşı, korkunç bir yenilgiyle sonuçlanır. Sergei Witte'nin Japonlarla imzaladığı Portsmouth Antlaşması'yla Rusya, Uzakdoğu hayallerini bir kenara bırakır.
Aynı günlerde yaklaşan devrim için çalışmalar yapan Vladimir Lenin, Joseph Stalin adında genç bir devrimciyle tanışır. Rusya tarihine damga vuracak ikili, birlikte çalışmaya başlar. Devrimci hareket içerisinde etkin görev alan Stalin, Bolşevikler arasında gittikçe güçlenir.
Felaket bir durumda olan Çarlık Rusya'ya Avrupa'daki gelişmeler de yardımcı olmaz. Avrupa'da 20. yüzyılın başında yükselen tansiyon, Birbiri ardına krizlere sahne olur. Kaiser Wilhelm'in politik hataları, İngiltere'ye, izlediği yalnızlık politikasını yeniden düşündürür. İmzalanan Entente Cordiale (Samimi Antlaşma) ile İngiltere ve Fransa, bir asırlık düşmanlıktan sonra tekrar yakınlaşmaya başlar. Benzer şekilde Rusya da Birleşik Krallık ile masaya oturur. Birbirinden bağımsız yapılan bu antlaşmalar, yaşanan krizler sonucu Üçlü İtilaf'a dönüşecektir.
Çar Nikolay'ın bütün sorunlar yetmezmiş gibi yeni doğan oğlunun hemofili hastalığına sahip olduğu anlaşılır. Bu amansız rahatsızlık, Alexei Nikolayevich Romanov için hayati tehlike oluşturur. Acılar içinde kıvranan çocuğa çare olması için mistik bir şifacının adı geçer. Grigori Rasputin adındaki bu gizemli din adamı, Çarlık rejiminin son dönemine damga vurur.
00:00 - 02:18 Intro
02:18 - 09:10 Kanlı Pazar'a Giden Yol
09:10 - 11:40 Kanlı Pazar
11:40 - 17:27 Devrim Başlıyor
17:27 - 18:56 Japon Savaşının Sonu: Portsmouth
18:56 - 21:56 "Ekim Manifestosu"
21:56 - 22:31 Sosyal Demokratlar Bölünüyor "Bolşevik-Menşevik"
22:31 - 27:09 Rejimin Duma Felaketi
27:09 - 28:25 "Cugaşvili"
28:25 - 31:17 Yeni Avrupa: Entente Cordiale
31:17 - 33:45 Tansiyon Yükseliyor: I. Fas Krizi
33:45 - 35:14 Donanma Yarışı
35:14 - 36:27 II. Fas Krizi (Agadir Krizi)
36:27 - Çareviç Aleksey ve Gizemli Şifacı Rasputin
Credits:
Music: Black Order by Soundridemusic
Link to Video: https://youtu.be/REQdrQlCV5g?si=3EMnuKmscEe4sy7R
Diğer Müzikler: @epidemicsound
Kaynakça; (Kullanım Derecesine Göre Sıralanmıştır.)
Rusya İmparatorluğu'nun Çöküşü; Harp Yahut İhtilal (1881 1917) - Onur Önol - Onur İşçi
Simon Sebag Montefiore - The Romanovs 1613 - 1918
Catrine Clay - Kral İmparator Çar
XIX. Yüzyıl Siyasi Tarihi - Fahir Armaoğlu
Andrew Wiest - Birinci Dünya Savaşı Tarihi
Rusya; Ortaçağ'dan Sovyet Devrimi'ne - Kezban Acar
Rusya Tarihi - George Vernadsky
Rusya'nın Kısa Tarihi - Paul Bushkovitch
Kanalımızı desteklemek ve ek içeriklere ulaşmak için;
https://www.youtube.com/channel/UCPlTdUoi8jAjEdk1wf5cQug/join